Program Pilotażowego zwalczania inwazyjnych gatunków obcych

aktualizacja: 2021-10-07 12:36:08

Niecierpek pomarańczowy Impatiens capensis należy do inwazyjnych gatunków obcego pochodzenia, zagrażających bioróżnorodności naszego kraju. Pochodzi z Ameryki Północnej. Jego występowanie na obszarze Polski stwierdzono w 1987 r., w okolicy Trzebieży, skąd rozprzestrzenił się wokół brzegów Zalewu Szczecińskiego i Jeziora Dąbie, wkraczając do łęgów olszowych, zarośli wierzbowych, szuwarów i zbiorowisk okrajkowych. niecierpek pomarańczowy jest jednoroczną rośliną  zielną, 0,2-1,5 (2,3) m wysokości. Rozmnaża się wyłącznie za pomocą nasion. Jego łodyga jest jasnozielona, mięsista i krucha. Liście są eliptyczne lub jajowate, matowe. Pomarańczowe kwiaty wyrastają z kątów górnych liści. Owocem jest gwałtownie pękająca torebka, wyrzucająca nasiona na odległość do 2 m. Nasiona mogą unosić się na wodzie do 200 dni, pokonując znaczne odległości. Niecierpek pomarańczowy może wypierać rodzimego niecierpka pospolitego I. nolitangere, konkurując z nim o zasoby środowiska, powodując silne ocienienie i/lub wzmożoną erozję. Prawdopodobna jest też konkurencja z rodzimymi gatunkami roślin o zapylacze, ze względu na bogaty w cukry i aminokwasy nektar. W eliminacji inwazyjnych niecierpków stosowane są różne metody, których skuteczność wymaga sprawdzenia w warunkach lokalnych. Jest to przedmiotem projektu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska pn. „Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną”. W ramach projektu, w rezerwacie przyrody Olszanka, w gminie Stepnica, zespół ekspertów z Uniwersytetu Szczecińskiego, współpracujących z konsorcjum w składzie: Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Technologiczno- Przyrodniczy w Falentach oraz firma Eco Future Tomasz Mroczkowski, testuje usuwanie niecierpka pomarańczowego metodą 4-, 5- i 7-krotnego wyrywania/koszenia roślin w czasie jednego sezonu wegetacyjnego. Zdobyte doświadczenia pozwolą zarekomendować najlepszy wariant tej metody.
Monika Myśliwy, Helena Więcław

Artykuł  programu pilotażowego zwalczania inwazyjnych gatunków obcych